Gỗ nhóm II thuộc dòng gỗ nặng và rất quý, nhiều loại đã không còn nhiều trong các rừng nguyên sinh của Việt Nam nên được đưa vào danh sách bảo vệ (nhóm IIA). Những loại cây gỗ thuộc nhóm II có thể kể đến như: Đinh – Lim – Sến – Táu – Nghiến – Căm xe – Săng – Sao.. Không chỉ được ứng dụng trong xây dựng (làm đình, chùa, lâu đài, nhà cổ, nhà gỗ, cổng, cửa, tà vẹt…), trong sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ, đồ nội thất gia đình, đồ thờ, trang trí…
Bài viết này TOPnoithat sẽ giới thiệu thông tin chi tiết về các loại cây gỗ tự nhiên thuộc nhóm II, các đặc tính và ứng dụng của từng loại gỗ, lưu ý về các loại cây gỗ nhóm 2 đang được bảo vệ – cấm khai thác…
Các loại cây gỗ thuộc nhóm II
Danh sách dưới đây gồm các loại cây gỗ tự nhiên thuộc nhóm II, tất cả có 27 loại.
| STT | TÊN GỖ – NHÓM 2 | TÊN KHOA HỌC | TÊN ĐỊA PHƯƠNG |
| 1 | Căm xe | Xylia dolabriformis Benth | – |
| 2 | Da đá | Xylia kerrii Craib et Hutch | – |
| 3 | Dầu đen | Dipterocarpus sp | – |
| 4 | Đinh | Markhamia stipulata Seem | – |
| 5 | Đinh gan gà | Markhamia sp | – |
| 6 | Đinh khét | Radermachera alata P.Dop | Đinh cánh |
| 7 | Đinh mật | Spathodeopsis collignonii P.Dop | – |
| 8 | Đinh thối | Hexaneurocarpon brilletii P.Dop | – |
| 9 | Đinh vàng | Haplophragma serratum P.Dop | Đinh vàng quả khía |
| 10 | Đinh vàng Hòa Bình | Haplophragma hoabiensis | – |
| 11 | Đinh xanh | Radermachera brilletii P.Dop | Đinh vàng |
| 12 | Lim xanh | Erythrophloeum fordii Oliv. | Lim |
| 13 | Nghiến | Parapentace tonkinensis Gagnep | – |
| 14 | Kiền kiền | Hopea pierrei Hance | (Phía Nam) |
| 15 | Săng đào | Hopea ferrea Pierre | Săng đá |
| 16 | Sao xanh | Homalium caryophyllaceum Benth. | Chây, chà ran cẩm nhung |
| 17 | Sến mật | Bassia pasquieri H.Lec | Sến trồng |
| 18 | Sến cát | Shorea cochinchinensis Pierre | Sến mủ |
| 19 | Sến trắng | – | – |
| 20 | Táu mật | Vatica tonkinensis A.chev. | Táu lá ruối, Táu lá nhỏ |
| 21 | Táu núi | Vatica thorelii Pierre | Táu nuớc, Làu táu nước |
| 22 | Táu nước | Vatica philastreama Pierre | Táu núi, Làu táu nước |
| 23 | Táu mặt quỷ | Hopea sp (Hopea mollissima) | – |
| 24 | Trai lý | Garcimia fagraceides A.Chev | Trai |
| 25 | Xoay | Dialium cochinchinensis Pierre | Xây, Lá Mét |
| 26 | Vắp | Mesua ferrea Linn | Dõi |
| 27 | Sao đen | Hopea Odorata Roxb |
* Những tên gỗ nào không có trong bảng phân loại các loại gỗ sử dụng này mà các địa phương phát hiện được sẽ đề xuất và gửi mẫu gỗ về Bộ để bổ sung.
Danh sách các loại gỗ thuộc nhóm 2 ở trên được đưa ra dựa trên cơ sở là Quyết định số 2198 – CNR của Bộ Lâm Nghiệp (nay là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) ban hành ngày 26/11/1977 quy định bảng phân loại tạm thời các loại gỗ sử dụng thống nhất trong cả nước – sau đây gọi là Bảng phân loại nhóm gỗ. Có hiệu lực áp dụng chính thức từ ngày 01/01/1978 – hiện vẫn còn hiệu lực. Và tiếp tục được điểu chỉnh bổ sung tại Quyết định số 334/CNR ban hành ngày 10-5-1988 của Bộ Lâm Nghiệp về việc điều chỉnh phân loại xếp hạng một số chủng loại gỗ sử dụng.
Đặc tính nổi bật của gỗ nhóm 2
Để phân loại nhóm gỗ thì có nhiều tiêu trí, trong đó yếu tố tỷ trọng gỗ là cơ sở chính (được đo khi gỗ có độ ẩm khoảng 15%). Những loại cây được xếp vào nhóm 2 đều cho gỗ thành phẩm có tỷ trọng cao, từ nặng đến – rất nặng, đặc và cứng, khả năng chịu lực kéo và nén đều rất tốt, bền theo thời gian và ít bị mối mọt tấn công…
- Tỷ trọng nặng đến rất nặng
- Đặc và cứng, Khả năng chịu lực nén tốt. Các gỗ nhóm 2 khó uốn cong, tương đối khó chế tác vì vậy cần thợ có tay nghề cao và máy móc hỗ trợ.
- Rất bền, nhiều công trình làm từ gỗ nhóm 2 như Lim, Nghiến…có tuổi đời hàng trăm năm mà vẫn vững chắc.
- Khả năng chống mối mọt tốt, tuy nhiên cần được chế biến đúng cách (bỏ rác gỗ, ngâm gỗ, xẻ sấy hoặc phơi, bào nhẵn bề mặt và sơn hoặc phủ vecni bảo vệ…).
- Gỗ tự nhiên thuộc nhóm 2 có thời gian sinh trường dài, có những cây được xếp vào hàng đại thụ có tuổi đời hàng trăm năm.
- Có giá trị kinh tế cao, ứng dụng rộng rãi trong xây dựng, đồ gỗ mỹ nghệ, đóng nội thất và ngoại thất…
Chi tiết ứng dụng của từng loại gỗ trong nhóm II
Các gỗ tự nhiên nhóm II thuộc dòng gỗ quý, được ứng dụng nhiều trong xây dựng, đóng đồ nội thất, gỗ mỹ nghệ và nhiều mục đích đa dạng khác. Dưới đây là một số dụng chính mà TOPnoithat tổng hợp được.
- Gỗ Đinh: là loại gỗ quý trong bộ tứ huyền thoại “đinh – lim – sến – táu”, được ứng dụng để làm các đồ nội thất gia đình cao cấp như: bàn ghế, giường, tủ, gỗ mỹ nghệ, tạc tượng, làm cầu thang, cửa và khung cửa…
- Gỗ Lim: là loại gỗ thuộc nhóm II được dùng phổ biến nhất từ xưa đến nay. Mặc dù đã nằm trong “danh sách gỗ cấm khai thác tại Việt Nam” nhưng do được nhập khẩu về nhiều (chủ yếu từ Lào, Nam Phi, Cameroon…) với giá thành cũng khá mềm. Gỗ lim có thể ứng dụng trong xây dựng (xây đình, chùa, nhà thờ, nhà cổ, nhà gỗ, cột, kèo, cửa, cổng…). Đóng các đồ nội thất như giường gỗ lim, tủ áo, kệ tivi, bàn ghế phòng khách, đồ gỗ mỹ nghệ,…
- Gỗ Sến: là loại gỗ quý thuộc nhóm 2, không chỉ quý mà còn…hiếm nữa. Dùng gỗ sến để làm nhà gỗ kiểu cổ, đóng giường ngủ cổ điển, sập gỗ sến đỏ, bàn ghế gỗ sến…mang tới không gian nội thất sang trọng, cổ kính và bề thế. Ngoài ra gỗ sến còn là dược liệu quý trong một số bài thuốc dân gian,…
- Gỗ Táu: được ứng dụng đa dạng trong làm nhà gỗ, đình chùa, làm đồ gỗ mỹ nghệ, đồ thờ, các đồ thủ công mỹ nghệ khác…
- Gỗ Nghiến: là loại gỗ đặc, nặng, chắc, chịu lực cực tốt…sở hữu một chiếc gỗ nghiến lõi bạn sẽ tha hỗ băm chặt, rất đầm và bền. Nhưng gỗ nghiên không chỉ để làm thớt, nó còn ứng dụng rộng rãi trong xây dựng như: làm nhà gỗ, cột, kèo, hoành, vì… Hay đóng các đồ nội thất, đồ gỗ mỹ nghệ cao cấp như bàn ghế, sập, tủ, giường ngủ, cửa, cầu thang gỗ nghiến… Nu gỗ Nghiến có giá rất cao và quý, tạc tượng, các linh vật phong thủy, vòng đeo tay…
- Gỗ Căm Xe thuộc nhóm II, là dòng gỗ quý được ứng dụng vào nhiều mục đích như: làm cửa và khuân cửa, bàn ghế salon, tủ rượu, cầu thang, đóng tủ bếp, ván sàn…
- Gỗ Dầu đen thuộc nhóm 2, là loại gỗ cứng và chống mối mọt rất tốt. Gỗ Dầu được sử dụng làm cửa và khuôn cửa, sàn nhà, cầu thang, đóng giường ngủ, bàn ghế ngồi, các công cụ làm việc…
- Gỗ Kiền Kiền thuộc nhóm 2, rất cứng, thớ mịn, cực kỳ bền ngoài không khí, khả năng chống mối mọt và chịu nước tốt… Có thể làm nhà gỗ, sàn gỗ, ván đóng tàu, cầu thang, cửa gỗ và khuân của,…
- Gỗ Săng đào còn có tên khác là gỗ Săng đá hay Dái ngựa, thuộc nhóm II trong bảng phân loại. Được ứng dụng nhiều trong ngành xây dựng, đóng tàu thuyền, làm đồ thủ công mỹ nghệ, sản xuất đồ gỗ nội thất như tủ quần áo, tủ bếp, cửa, giường ngủ, kệ ti vi, bàn ghế,…
- Gỗ Sao xanh dùng để đóng bộ sập, cửa gỗ, đồ nội thất mỹ nghệ cực đẹp…tuy nhiên loài gỗ này hiện không có nhiều và bị cấm khai thác.
- Gỗ Trai lý là loại gỗ quý thuộc nhóm IIA – cấm khai thác. Gỗ trai lý có thể dùng để bàn ghế, bàn thờ, tượng phật, tranh điêu khắc gỗ, các đồ vật phong thủy khác…
- Gỗ Xoay là loại gỗ rất bền, cứng và khả năng chống mối mọt tốt…dùng để đóng sập, tủ, bàn ghế hay cửa gỗ thì cực đẹp và sang.
…
Lưu ý với nhóm gỗ IIA – Cấm khai thác tại Việt Nam
Gỗ nhóm II thường là gỗ lâu niên, xếp hàng gỗ quý, nhiều loại bị khai thác quá mức dẫn đến số lượng không còn nhiều và vì vậy một số lọa đã được đưa vào danh sách bảo vệ nghiêm ngặt (nhóm IIA) cấm khai thác ở Việt Nam. Dưới đây là danh sách cụ thể để quý khách tham khảo, tránh trực tiếp vi phạm luật hay tiếp tay (dù vô tình hay cố ý)…
Theo Quyết định Số: 664-TTg của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 18/10/1995 thì Bộ Lâm nghiệp (nay là Bộ NN&PTNT) quản lý nghiêm ngặt chỉ tiêu khai thác gỗ rừng tự nhiên. Đặc biệt gỗ quý hiếm nhóm IA, IIA quy định tại Nghị định số 18/HĐBT ngày 17 tháng 01 năm 1992 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hàng năm và phân bổ hạn mức gỗ rừng tự nhiên trong nước.
Cụ thể nhóm IIA gỗm các loại cây gỗ sau:
| STT | TÊN LOẠI GỖ NHÓM IIA | TÊN KHOA HỌC | TÊN ĐỊA PHƯƠNG |
| 1 | Gỗ cẩm lai: – Cẩm lai Bà Rịa – Cẩm lai – Cẩm lai Đồng Nai | – Dalbergia oliverii Gamble – Dalbergia bariaensis – Dalbergia oliverii Gamble | – |
| 2 | Gỗ Cà te (Gõ đỏ) | Afzelia xylocarpa | – |
| 3 | Gỗ Gụ: – Gụ mật – Gụ lau | – Sindora cochinchinenensis – Sindora tonkinensis – A.Chev | – |
| 4 | Gỗ Giáng hương: – Giáng hương – Giáng hương Cam bốt – Giáng hương mắt chim | – Pterocarpus pedatus Pierre – Pterocarpus cambodianus Pierre – Pterocarpus indicus Wild | – |
| 5 | Gỗ Lát: – Lát hoa – Lát da đồng – Lát chun | – Chukrasia tabularis A.juss – Chukrasia sp – Chukrasia sp | – |
| 6 | Gỗ Trắc – Trắc – Trắc dây – Trắc Cam bốt | – Dalbergiacochinchinenensis Pierre – Dalbergia annamensis – Dalbergia combodiana Pierre | – |
| 7 | Gỗ Pơ mu | Fokienia hodginsii A.Henry et Thomas | – |
| 8 | Gỗ Mun: – Mun – Mun sọc | – Diospyros mun H.lec – Diospyros SP | – |
| 9 | Gỗ Đinh | Markhamia pierrei | – |
| 10 | Gỗ Sến mật | Madhuca pasquieri | – |
| 11 | Gỗ Nghiến | Burretiodendron hsienmu | – |
| 12 | Gỗ Lim xanh | Erythophloeum fordii | – |
| 13 | Gỗ Kim giao | Padocapus fleuryi | – |
| 14 | Gỗ Ba gạc | Rauwolfia verticillata | – |
| 15 | Gỗ Ba kích | Morinda offcinalis | – |
| 16 | Gỗ Bách hợp | lilium brownii | – |
| 17 | Gỗ Sâm ngọc linh | Panax vietnammensis | – |
| 18 | Gỗ Sa nhân | Anomum longiligulare | – |
| 19 | Gỗ Thảo quả | Anomum tsaoko |
Cấm khai thác không có nghĩa là cấm hoàn toàn, một số trường hợp khai thác hợp pháp (có giấy phép) hay cấm mua bán – sử dụng (nguồn gốc hợp lệ, nhập khẩu chính ngạch). Ví dụ như khi thi công các công trình thủy điện hay làm đường xuyên qua các khu rừng,…thì việc khai thác gỗ tại khu vực đó để lấy mặt bằng là điều khó tránh, nhưng cần có giấy phép đặc biệt.
Hiện nguồn nguyên liệu gỗ nhóm II chủ yếu là nhập khẩu về để phục vụ sản xuất trong nước. Ví dụ như gỗ Lim, Nghiến…chủ yếu được nhập khẩu từ Lào, Nam Phi, Ca-mơ-run,…
Trên đây quý khách đã tham khảo danh sách các loại gỗ tự nhiên thuộc nhóm 2, các đặc tính và ứng dụng chính của từng loại. Hy vọng những thông tin này hữu ích với những mong muốn của bạn.
Xin mời tham khảo thêm:
Bảng phân loại nhóm gỗ theo tiêu chuẩn Việt Nam (chi tiết 8 nhóm chính và 2 nhóm cấm khai thách – IA, IIA , cùng nhiều thông tin hữu ích khác).
Gỗ nhóm I, đặc điểm và ứng dụng
Gỗ nhóm III, đặc điểm và ứng dụng
Gỗ nhóm IV, đặc điểm và ứng dụng
Gỗ nhóm V, đặc điểm và ứng dụng
Gỗ nhóm VI, đặc điểm và ứng dụng
Gỗ nhóm VII, đặc điểm và ứng dụng
Gỗ nhóm VIII, đặc điểm và ứng dụng
Cảm ơn quý khách đã dành thời gian xem bài viết này!
